UYUŞTURUCU MADDELERİN TANIMI
VE
SINIFLANDIRILMASI
•ÖZGÜR BİRCAN
•BAŞKOMİSER
•
UYUŞTURUCU MADDELERİN TANIMI
•Belirli dozda alındığı zaman;
•Sinir sistemine etki ederek,
•Akli, fiziki ve psikolojik dengeyi bozan,
•Toplum içerisinde iktisadi ve sosyal çöküntü meydana getiren,
•Alışkanlık ve bağımlılık yapan,
•Kanunların kullanılmasını, bulundurulmasını ve satışını yasakladığı maddelere
•"UYUŞTURUCU MADDE" denir.
Uyuşturucu maddelerin sınıflandırılması
1-Afyon türevleri (uyuşturucu)
2-Kokain türevleri (uyarıcı)
3-Kenevir türevleri (hallusinojen)
AFYON VE TÜREVLERİ
Afyon:
•Afyon, haşhaş kozasının çentiklenmek (çizilmek) suretiyle akan süt gibi beyaz usaresinden (özsu) elde edilmektedir.
•Hava ile temas ettikçe koyulaşır ve kahverengi bir renk alır.
•Kozanın kendisi bir uyuşturucu madde değildir. Afyon ve türevlerinin elde edildiği bir kaynaktır.
•Afyonun keskin hoş olmayan kokusu ve acı bir tadı vardır.
•Bileşiminde, takriben % 10 morfin, % 0,5 Kodein, % 6 narkotin bulunabilmektedir. Afyonun en önemli ve başlıca alkaloidi morfindir.
•Günümüzde, yasadışı haşhaş ekimi önemli ölçüde Güneydoğu (Burma-Laos-Tayland) ve Güneybatı Asya (Afganistan-Pakistan-İran) ülkelerinde yapılmaktadır.
•
•
Morfin:
•Afyonun kimyasal yollardan ayrılmasından elde edilir.
•Afyon içerisindeki en önemli alkaloiddir. Toz veya plaka halinde (tablet) bulunabilir.
•Bazmorfinin asetik anhidrit maddesi ile kimyasal işlemlere tabi tutulması neticesinde eroin elde edilir.
•Morfinin maddesi tıpta geniş bir kullanım alanına sahiptir.
•Beyaz renkli, kokusuz ve çok acı tatta olup, suda erir.
Eroin:
•Eroin, baz morfinin asetik anhidrit maddesiyle çeşitli kimyasal işlem ve süreçlerden geçmesi sonucu elde edilen bir uyuşturucudur.
•Beyazdan açık kahverengiye kadar değişik renklerde bulunabilen, kokusuz, acı, kristal, toz bir maddedir.
•Kapsül veya tablet haline de getirilebilir. Merkezi sinir sistemi üzerinde yatıştırıcı bir etkiye sahip bir uyuşturucu maddedir. Kullanıldığında eroin vücudumuz tarafından morfine dönüştürülür.
•
Kodein
(Methylmorphium):
•Haşhaş kozası ve afyonda mevcuttur.
•Tıp alanında kullanılan kodein genellikle morfinden kimyasal süreçlerle elde edilir.
•Bu madde afyonda 0.5 oranında bulunur.
•
KOKAİN VE TÜREVLERİ
Kokain:
•Eıythroxylou Coca olarak adlandırılan bitkinin yapraklarından elde edilen bir alkaloiddir.
•Ekiminden ancak 4 yıl sonra bitkinin yaprak hasadı yapılabilir. Yaprakları ilk defa 1850 yılında kimyager Gaedecke tarafından kristal hale getirilerek erythroxyline adı verilmiştir. Yedi yıl kadar sonra sentetik organik kimyanın babası Frederich Wohler'in asistanı Albert Nieman kokaini saflaştırmıştır.
•Kokain, merkezi sinir sistemi üzerinde uyarıcı etkiye sahip bir uyuşturucu maddedir. Baz kokain beyaz kristalize bir tender.
•
Crack:
•Kokainin tehlikeli bir türevidir. Kokainin çeşitli kimyasal işlemlerle saflaştırılması neticesinde elde edilir.
•Beyaz veya krem renginde,
•Kokainden daha etkili bir uyuşturucudur.
KENEVİR VE TÜREVLERİ
Esrar:
•Esrar, dünyanın hemen hemen tüm coğrafi kesimlerinde yetişebilen kenevir bitkisinden elde edilmektedir.
•Bitkinin özsuyunda bulunan uyuşturucu aktif maddesi Tetraa Hydru Cauuabiuol'ü, haşhaş bitkisinde olduğu gibi kolayca elde etmek mümkün değildir, ancak bitkinin kendisinin çeşitli yollarla işlenmesi sonucunda içindeki özsuyunu muhafaza etmesi sağlanarak kullanımı mümkün olmaktadır.
•Bir de bitkinin gövde ve yaprak bölümlerinde bulunan aktif maddenin değişik oranlarda olması nedeniyle, bitkinin değişik bölümlerinden ayrı ayrı esrar üretimi yapılması, esrar maddesinin çeşitlerini daha da arttırmaktadır.
•
MARIHUANA:
•Kenevir bitkisinin kıyılmış çicek ve yapraklarının karışımı olup, yeşil veya gri renklidir.
•Kurutulmuş maydanoza benzer.
•
Reçine esrar
(HASHİSH):
•Kenevir bitkisinin yapraklarının üzerindeki reçinenin çıkarılması ile elde edilir.
Likit esrar:
•Esrarın alkol, kloroform, hexane veya petrol eteri ile damıtılmasıyla likit esrar ismi verilen esrar çeşitleri elde edilir.
•Koyu yeşil renkte, pekmez kıvamındadır
•10kg. toz esrardan yaklaşık 1kg. Likit esrar üretilir
•
Meskalin
•Güney Amerika’da yetişen ananas şekil ve büyüklüğünde, PEYOTE adı verilen bir kaktüsten elde edilmektedir
•Tablet, kapsül ve sıvı halde bulunabilir
•Etkisi 10 saat kadar sürebilir
•Kullananların anlayış kabiliyetini yok eder, hayal ve evhama sebebiyet verir
•Ülkemizde yaygın değildir
1-Depresantlar (uyuşturucu)
2-Amfetaminler (uyarıcı)
3-Hallusinojenler
DEPRESANTLAR
Barbituratlar:
•Merkezi sinir sistemini etkileyerek yatıştırıcı, teskin edici etkinlik gösterirler.
•Sentetik olarak değişik renk, hacim ve şekillerde kapsül veya tabletler halinde üretilir, tıp alanında kullanılan 30 kadar çeşidi vardır.
•Bu ilaçlar doktor tarafından hastayı sakinleştirmek veya uyutmamak için verilir.
•Barbituratlar 300 mg. alındığında derin bir uyku hali meydana getirir, 4–8 saat arası sürebilir. 1000 mg. alındığında ise ölüm meydana gelebilir. Ayrıca barbituratlar alkol ile alındığında da ölüm gerçekleşir. Bu maddeler ağız yolu ile alınır, suda eritilerek deri altına zerk edilebilir.
Trankilizanlar ve Sedatifler
•Trankilizanlar
•İnsanları sakinleştirmek ve kullananın akli ve fiziki uyanıklılığını artırarak, mevcut endişelerini gidermek üzere kullanılır.
•Ülkemizde reçete ile verildiği halde bazı ülkelerde reçetesiz satılmaktadır.
•Yüksek dozların altında iken ve ani vazgeçmelerde barbituratlarda görülen sorunlar ortaya çıkar.
•
•Sedatifler
•
•Akli ve fiziki aktiviteyi ve uyanıklığı yatıştıran ancak barbituratların aksine uykulu hal alınmasını önleyen sentetiklerdir.
•Bunu kullananlar ilk önceleri kendilerini cesur ve iyi hissetseler de sonrasında kendilerini yalnız ve çevresinde kaybolmuş hissederler.
•
ANFETAMİNLER
Captagon:
•Sentetik bir uyuşturucu türüdür. Önceleri Almanya'da yasal olarak üretilen bu maddenin üretimi, suistimalinin artması üzerine durdurulmuştur.
•Piyasaya captagon ticari adı ile sürülen ve etken madde olarak fenetylline içeren bu uyuşturucunun özellikle Arap ülkelerinde kullanımı yaygındır.
•Captagon üretiminde tespit edilen iki aşama vardır. Birincisi fenetylline maddesinin imali edildiği kimyasal aşama, ikincisi ise elde edilen etkin maddenin tablete dönüştürülmesi olan fiziksel aşamadır.
Extacy (XTC):
•Merkezi sinir sistemini uyaran amfetamin türevi, halusinasyonlara da sebep olabilen sentetik bir uyuşturucudur.
•İlk olarak Çeçe sineği gibi böcekler soktuğunda insanları uyku halinden kurtarmak için 1912 yılında üretildiği bilinen extacy; uyuşturucu olarak ilk defa 1985 yılında Hollanda'da rapor edilmiştir.
•Extacy, Metilendioksimetamfetamin'in (MDMA) yaygın ismidir. MDMA tableti alındıktan sonra uyarıcı etkiler hissedilir. Amfetamin kelimesi çok kalabalık uyarıcılar grubu için kullanılan bir kelimedir. SPEED (hız sürat) olarak bilinirler. Değişik çeşitteki amfetaminlerin çok benzeşen kimyevi yapıları ve etkileri vardır.
•
Methamfetamin, BUZ (ICE):
•Amfetaminin çok aşırı bağımlılık yapan ve oldukça yüksek toksik (zehirleyici) özelliği bulunan şeklidir.
•Kısaca METH olarak bilindiği gibi şeffaf kaya gibi görüntüsü nedeniyle ICE (buz) olarak da bilinir.
•Etkisi ne kadar kullanıldığına bağlı olarak 2–24 saat arasındadır.
•Methamfetamin bağımlılık yapan bir sentetik maddedir. Methamfetamin kullanıcıları genelde takıntılı şekilde ciltlerini kaşıyarak, hayali böceklerden kurtulmaya çalışırlar.
HALLUSİNOJENLER
LSD (Lysergic Asid Diethylamid):
•Mürekkeple yazı yazıldığında fazla mürekkebi emen kağıt gibi renkli, parlak, çıkartma gibi, veya emici kağıt tabakalarında emdirilmiş olarak satılabilir.
•Renkli tabletler veya emici kâğıt şeklinde, su gibi renksiz sıvı ve ince jelâtin kareleri seklinde satılır.
•Ağızdan alınmanın yani sıra, emici, parlak vs kâğıttan, çocukların çok hoşuna gidebilecek renkli çıkartmalardan, puldan vs yalanarak kullanıldığı bilinmektedir.
GHB-(Gamma Hydroxybutyrate):
•Önceleri vücut çalışması yapanlarda kas büyümesini uyarmak için kullanılırken, son yıllarda eğlence partilerinde suistimal edilmeye başlandığı görülmektedir.
•Elektrik panellerini temizlemeye yarayan bir kimyeviden sentez edilmiş olup, sıvı ve toz halindedir. Çoğunlukla extacy ile birlikte kullanıldığı bilinmektedir.
•Kokusu ve tadı yoktur, etkisi 1,5–3 saat sürer.
•Kokusu ve tadı olmadığından, içki veya içilen herhangi bir şey içine kolayca karıştırılmaktadır
•
•
Ketamin (Özel k):
•Hayvanların ameliyatlarında anestezide kullanılan “Özel K” denen madde, “ketamine hydrochloride” dir.
•Özel K denen bu uyuşturucu, ketaminin ocak üstünde sıvıdan toza dönüştürülmesi ile elde edilmektedir.
•Çok güçlü halüsinasyona yol açar.
•Etkisi yarım ile iki saat arasındadır. “Rave” denilen çılgın partilerinde Özel K olarak gündeme gelmiştir.
PCP (Phencyclidine):
•Beyaz Kristal toz şeklinde olup, kanun dışı uyuşturucu dünyasında tabletler, kapsüller ve renkli tozlar seklinde görülür.
•PCP kullanan birçok insan bilmeden kullanıyor olabilir, çünkü PCP katkı maddesi olarak kullanılmaktadır.
•LSD ve metamfetaminlere ilave edildiği bilinmektedir.
•Etkisi 2–4 saat sürebilir. PCP 1959 da damar içine yapılan anestezi ilacı olarak geliştirilmiş, kuvvetli bir uyutucu olarak veterinerler tarafından kullanılmıştır.
• Alıntıdır.
TEŞEKKÜRLER
Tel: 0344 2230077
Fax: 0344 2257438
www.kahramanmaras.pol.tr